Profilaktyka jest ochroną człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia przed wszystkimi zakłóceniami rozwoju. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie dla młodzieży w wieku dorastania. Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych jakościowych zmian w osobowości człowieka. Jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowanie ryzykownych zachowań. „Ryzykowne zachowania” to działania zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się niekorzystnych psychologicznych, społecznych i zdrowotnych konsekwencji, zaburzających prawidłowy rozwój.
Należą do nich:
- palenie tytoniu
- używanie alkoholu
- wagary
- ucieczki z domu
- używanie środków psychoaktywnych
- wczesna inicjacja seksualna
- zachowania agresywne i przestępcze
- złe nawyki odżywiania prowadzące do anoreksji i bulimii.
Do podejmowania zachowań ryzykownych skłania młodzież najczęściej ciekawość, przekora, manifestowanie niezależności i dorosłości, presja grupy, moda, poszukiwanie sposobu na stres, nudne życie, chęć zaimponowania, lęk przed odrzuceniem itp.